İsrail Yüksek Mahkemesi, “hükümlü bakanın kabinede yer alamayacağına” hükmetti

İsrail Yüksek Mahkemesi, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun koalisyonunda yer alan İçişleri Bakanı Şas Partisi’nin lideri Arya Deri’nin vergi kabahatleri nedeniyle kabinede yer almayacağını açıkladı.

İsrail Yüksek Mahkemesi, geçen yıl vergi suçlarından hüküm giyen ve savcılıkla yaptığı anlaşma sonucunda düzenli tahliye ile serbest kalan Deri’nin bakan olamayacağını açıkladı.

Netanyahu, geçen ayın sonunda kabinesini açıklamadan önce, Meclis’te kabul edilen bir dizi yasayla koalisyon için düzenlemeler yapmıştı.

Bu kapsamda İsrail basınının “Deri yasası” olarak adlandırdığı ve Ultra Ortodoks Şas Partisi lideri Deri’nin bakan olmasını sağlayan yasa Meclis’ten geçti.

Netanyahu hükümetinin “yargı reformu”

Mahkemenin kararı, Benjamin Netanyahu liderliğindeki hükümetin yargının yetkilerini kısıtlamaya hazırlandığı bir zamanda geldi.

Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkeme’nin yetkilerini sınırlayacak ve yargının yargıçların seçimi üzerindeki etkisini azaltacak bir yasa planladıklarını duyurdu.

Netanyahu liderliğindeki koalisyon hükümetinin yargının bazı yetkilerini Parlamento’ya devretme hamleleri, hükümet ile Yargıtay başta olmak üzere İsrail yargısı arasında gerginliğe neden oldu.

İsrail’in bir Anayasası yoktur ve İsrail Yüksek Mahkemesi en yüksek yargı mercii olarak görev yapmaktadır.

İsrail Yüksek Mahkemesi, Meclis’in çıkardığı yasaları, Anayasa taslağı olarak kabul edilen “temel yasalara” aykırı olduğu gerekçesiyle bozma yetkisine sahip.

Netanyahu hükümeti, Yargıtay’ın Meclis’ten geçen yasaları bozma yetkisini kaldıracağını açıkladığı yargı düzenlemesinde belirtti.

Yeni yargı planına göre koalisyon hükümeti, yargı atama komitesinde mevcut 9 olan üye sayısını 11’e çıkaracak ve bu üyelerden 7’sini seçecek. Üyelerin bu çoğunluğu, hükümetin yargıçların atanmasında tek söz sahibi olacağı anlamına geliyor.

İsrail’in başkenti Tel Aviv’de hafta sonu yaklaşık 80 bin kişi yargı reformlarını protesto etti.

İsrail’in ‘ülke tarihinin en sağcı hükümeti’ görevde

İsrail’de yeni Başbakan Binyamin Netanyahu’nun aşırı dindar Yahudi ve aşırı sağcı partilerle kurduğu yeni hükümet, 29 Aralık 2022’de Parlamento’dan güvenoyu alarak göreve başladı.

Filistinlilere yönelik ayrımcı ve ırkçı politikalarıyla bilinen ortakları bulunan yeni koalisyon hükümeti, İsrail siyasi tarihinin “en aşırı sağcı” hükümeti olarak fiyatlanıyor.

Netanyahu liderliğindeki aşırı sağcı hükümet, başta ABD olmak üzere İsrail’in Batılı müttefikleri ile Filistin ve İsrail’deki genel muhalefet tarafından endişeyle karşılanıyor.